ریشهی اختلافاتِ استاد مطهری با شریعتی
اما جلسهای که باید به تهیه و تنظیم جوابیهای رسمی علیه مخالفان ارشاد و شخص علی باشد در طول پنج جلسه غیر علنی که هر یک حدود دو تا سه ساعت به طول انجامید به سرعت به مسئله اتخاذ ملاکهای صحیح و شرعی جهت گزینش سخنرانان ارشاد تبدیل شد:
اما طرح مسئله عدم “تجاهر به فسق” از سوی مرحوم مطهری در مورد سخنرانان ارشاد خود به خود حساسیت برانگیز بود و اذهان را به خود مشغول میداشت و بنا به اظهارات آقای میانچی: استاد مطهری به هیچ وجه حاضر نشد موارد و نمونه هایی از مسئله ” تجاهر به فسق ” را که در بعضی از سخنرانان مشاهده کرده و آن همه روی این موضوع تکیه کردهاند برای حاضرین در جلسه بیان نمایند و حتی حاضر نشدند که لااقل نامی یا اشارهای از مشخصات آنان برده شود تا اینکه بالاخره در جلسه بعدی که با حضور هیئت مدیره حسینیه و تعداد شش نفر از هیئت مشاوران به تاریخ سه شنبه ۱۴/۶/۴۹ تشکیل گردید به مطالب اساسی و نهفته در ذهن آقایان حاضر در جلسه اشاره گردید “… ضمنا از آقایان دکتر شریعتی و دکتر صاحب الزمانی سخن به میان آمد و آقای همایون اظهار داشتند: از وجود آقایان برای جلب طبقه جوان باید استفاده شود. ولی استاد مطهری اظهار داشتند: استفاده از این گونه آقایان بایستی براساس یک مبنی و اساس درآید که ایجاد ناراحتی نشود و به هر حال بایستی با تفاهم مراجع محترم اقدام نمود!”۲
از طرح کلی مسئله “تجاهر به فسق” سخنرانان از سوی مرحوم مطهری تا مطرح شدن نام دکتر شریعتی و دکتر صاحب الزمانی از جانب دیگر اعضای جلسه مشورتی و واکنش مرحوم مطهری به اسامی آن دو به خوبی روشن میشود که مراد و منظور مرحوم مطهری شخص علی و یکی دیگر از سخنرانان ارشاد۳ است که مورد بیمهری آن مرحوم قرار میگیرد.
جلسات هیئت مشورتی که از موضوع اصلی خود – تهیه و تنظیم جوابیه علیه مخالفان ارشاد و شخص علی – منحرف شده بود سرانجام در ۱۰/۷/۴۹ و بنا به پیشنهاد مرحوم مطهری بر آن شد تا به تعیین اهداف و خط مشی “حسینیه” با قید اینکه با تفاهم “مراجع” باشد مبادرت ورزد که در نهایت امر مصوبهای از جانب هیئت مدیره و هیئت مشورتی مورد تایید قرار میگیرد:
جالب آن است که مصوبه فوق که به پیشنهاد مرحوم مطهری در جلسه مطرح و تایید شد از طرف کلیه اعضای حاضر در جلسه از جمله دکتر بهشتی، موسوی اردبیلی، هاشمی رفسنجانی، دکتر باهنر و … بجز مرحوم مطهری امضا میشود که بنا به اظهارات اقای میانچی دلیل اصلی عدم رغبت مرحوم مطهری به امضای آن عدم گنجانیدن مسئله “تجاهر به فسق” سخنرانان در آن بود:
۱. رهنما، ص ۳۶۳
۲. ویژهنامه ارشاد، شماره ۱۵، ص ۸۹
۳. منظور فخرالدین حجازی است که بعد از جلسات ایام مبعث در سال ۱۳۴۷ به خاطر مخالفت مرحوم مطهری با ایشان مقاله پیشنهادیاش جهت درج در کتاب محمد خاتم پیامبران بهرغمِ تایید آن از سوی دیگر اعضا (هیئت مدیره و هیئت مشورتی) از سوی مرحوم مطهری رد شد و در نهایت به حذف نامبرده از حسینیه ارشاد منجر شد. نگاه کنید به نشریه ارشاد خاطرات آقای میانچی شماره ۱۵ ص ۹۷
۴. همان، ص ۱۰۲
۵. همان
برگرفته از کتاب “طرحی از یک زندگی” / جلد دوم / ص ۲۲۵