دانشگاه هنوز زنده است!
دوازده سال پیش در چنین روزی، در حمله نیروهای شبه نظامی و نظامی به کوی دانشگاه، یکی از پویندگان راه رنسانس بنام عزت ابراهیم نژاد به شهادت رسید. در آن یورش فجیع البته هر دانشجویی با هر عقیده و باوری می توانست یک قربانی بالقوه باشد؛ چنانکه در هجوم ارتش (و پلیس) به دانشگاه تهران در 16 آذر 32، چند ماه پس از کودتای 28 مرداد، هر دانشجو می توانست بر اثر تیراندازی نیروهای مسلح از پای درآید. اما از “اتفاق”، قربانیان هر دو واقعه از چهره های متعهد و معتقدِ جنبش دانشجویی و مردمی ایران بودند!
بجای مسببین واقعۀ 18 تیر، بعدها دانشجویان محبوس و محکوم شدند؛ چنانکه در واقعۀ حمله به کوی دانشگاه در روزهای پس از انتخابات، بار دیگر، بجای فاجعه آفرینان آن حادثه، دانشجویان محکوم شده اند. در چنین شرایط و وضعیتِ حقوقی و قضایی وخیمی، این پرسش نگران کننده که از زمان غائلۀ موسوم به “انقلاب فرهنگی” تا کنون مطرح بوده است، بیش از پیش قوت می گیرد که حرمت، امنیت، آزادی و حقوقِ دانشگاه، از اساس، چگونه می تواند در آیندۀ نزدیک، پاس داشته و رعایت شود و ؟ تا آنگاه، بتوان به مسائلی چون رسالت و نقشِ دانشگاه، کیفیت آموزش عالی، و …، یا مباحثی چون نحوۀ مواجهه با “علوم انسانی” در سطح علمی و فرهنگی، جهانی و محلی پرداخت. پاسخِ “اصولگرایانِ” حاکمیت (به تعبیر محترمانه و بجای “محافظه کاران” و “راست های افراطی”) اما در این ایّام به همۀ این بحران های حقوقی و اخلاقی و عقیدتی و سیاسی و..، چیست؟ بجز … دغدغۀ “تفکیکِ جنسیّتی”، “اسلامی سازیِ (صوری) علوم” (انسانی) و “حلال سازی اینترنت” و… بازنشسته سازی اساتید و ستاره دارسازی دانشجویان و…
دانشگاه ایران تا کنون، در نظام های سابق و لاحق، همواره بعنوانِ سپرِ بلای بحران های اجتماعی، قربانی داده و تحقیر شده، اما همچنان مقاومت کرده و بقاء یافته است. اینک زمانِ آن فرا رسیده که از دانشگاه از منظر و موضعِ خودِ دانشگاه دفاع شود؛ و نه صرفاً با ادبیات و تحلیل های جناحی و خطوطِ خاصِ عقیدتی و سیاسی.
رسالتِ جنبش دانشجویی نیز تنها دفاع سندیکایی-صنفی از مطالبات برحق و حداقلّی دانشجویان نیست، بلکه همراه وهمصدا با کلیۀ اساتید، جامعۀ علمی و تمامی پرسنلِ دانشگاهی (و مراکز آکادمیک وآموزشی-پژوهشی)، دفاع از اصل و اساسِ علم ونهادِ دانش در سطح ملی و در راستای حضور و تعاون و شناسایی متقابل بین المللی است. تنها با اکتساب این حقِ ابتدایی و شأن و کرامتِ بنیادین و نهادینه و پایدار ساختن او است که می توان از دانشگاه مطالبۀ تولیدِ بومی دانش و انتظار اعتلاء معنوی داشت.
در بزرگداشت یاد شهدا، اسرا، و … همۀ ارزش های “جنبش دانشجویی ایران”، از شانزده آذر ۳۲ تا هجده تیر ۷۸ و تا به امروز، گفتگوی سالِ گذشته‌مان را با یک نشریه ارگان دانشجویی مروری می‌کنیم.
