منوی ناوبری برگه ها

جدید

انتقادِ استاد مطهری بر مقایسه‌کنندگانِ سیدجمال و شریعتی

درباره شریعتی
پوران شریعت‌رضوی

.

نام مقاله : انتقادِ استاد مطهری بر مقایسه‌کنندگانِ سیدجمال و شریعتی
نویسنده : پوران شریعت‌رضوی
موضوع : درباره‌ی اختلافِ شریعتی و مطهری
گروه‌بندی : موافقان _ تشریحی



موج فراگیر و تاثیرگذار شریعتی در جامعه ایران و به‌ویژه محافل مذهبی آن چنان زیاد بود که برخی از محققان و پژوهش‌گران مذهبی کار او را از حیث آگاهی‌بخشی و رهایی‌گری‌ی جامعه و مردم از چنگ خرافات و عقب‌ماندگی‌های ذهنی و معرفتی و مسائل دست و پا‌گیر مذهب قشری و آیینی که به نام دین تبلیغ و ترویج می‌شد با کار سید جمال و اقبال لاهوری مقایسه می‌کردند.

آقای سیدمحمدمهدی جعفری که جزو نخستین پژوهشگرانی بود که دکتر شریعتی را با سیدجمال و اقبال مقایسه کرده بود و اندیشه‌های شریعتی را در راستای برپایی “رنسانس اسلامی” می‌دانست، از سوی مرحوم مطهری مورد انتقاد واقع شده، و آن مرحوم واکنش خود را در قبال ابراز چنین نظریاتی خطاب به آیت‌الله خمینی نشان می‌دهد:

“… اخیراً می‌بینم گروهی که عقیده و علاقه‌ی درستی به اسلام ندارند و گرایش‌های انحرافی دارند با دسته بندی‌های وسیعی در صدد این هستند که از او بتی بسازند که هیچ مقام روحانی جرات اظهارنظر در گفته‌های او را نداشته باشد. این برنامه در مراسم چهلم او در مشهد – متاسفانه با حضور بعضی از دوستان خوب ما – و بیش‌تر در ماه مبارک رمضان در مسجد قبا اجرا شد، تحت عنوان این‌که بعد از سید جمال و اقبال و بیش از آنها این شخص (شریعتی) رنسانس اسلامی به وجود آورده و اسلام را نو کرده و خرافات را دور ریخته و همه باید به افکار او بچسبیم ولی خوش‌بختانه با عکس العمل شدید گروهی دیگر مواجه شد و به علاوه هوشیاری و حسن نیت امام مسجد که متوجه شد توطئه‌ای علیه روحانیت بوده در شب‌های آخر فی الجمله اصلاح شد…”۱
سیری در زندگانی استاد مطهری / ص ۸۲

آقای جعفری می‌گوید:

“… وقتی برای اولین بار متن نامه شهید مطهری به امام خمینی چاپ و منتشر شد و من آن را مطالعه کردم از این نفی۲ و اساساً برخورد احساسی و بسیار تند و عصبی مرحوم مطهری با مرحوم دکتر شریعتی سخت متعجب شدم اما اگر فری با انصاف و بدون هیچ پیش‌داوری قبلی بین حرکت فکری سید جمال و شریعتی مقایسه‌ای انجام دهد بین این دو حرکت مشابهت‌ها و تداوم زیادی می‌بیند با این تفاوت که حرکت شریعتی در زمان خود بسیار موفقیت آمیزتر، اثرگذارتر و گسترده‌تر از حرکت سید جمال در زمان خودش بود…”۳
شریعتی آن‌گونه که من او را شناختم / ص ۷۸

مرحوم مطهری به دنبال مخالفت‌ها و انتقادات علیه دکتر شریعتی تا بدانجا پیش می‌رود که در همان نامه به ایت‌الله خمینی سفر آخرین شریعتی را به خارج که بر اثر فشارهای عدیده روحی و روانی و توطئه‌های ساواک و رژیم پهلوی سرانجام به شهادت وی منجر می‌شود ناشی از توطئه و ماموریتی می‌داند که شریعتی می‌خواست آن را دنبال کند و خدا می‌داند که اگر خداوند از باب و یمکرون و یمکروالله و الله خیرالماکرین در کمین او نبود او در ماموریت خارجش چه بر اسلام و روحانیت می‌آورد. فاعتبروا یا اولی الابصار!

پاورقی :

۱. سیری در زندگانی استاد مطهری صص ۸۲ و ۸۳

۲. این پاورقی تایپ نشده است.

۳. شریعتی آن‌گونه که من او را شناختم / ص ۷۸
 
 
برگرفته از کتاب “طرحی از یک زندگی” / جلد دوم / ص ۳۱۱


تاریخ انتشار : چاپ اول / ۱۳۸۳
منبع : سایت نیمه‌حرف

ویرایش : شروین ۰ بارedit


.

Print Friendly, PDF & Email

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

چهار × 1 =

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.